COMPLEX OMSCHRIJVING

COMPLEXOMSCHRIJVING RIJKSDIENST CULTUREEL ERFGOED

Op 29 maart 1999 werd het besluit genomen om het complex Imstenrade tot rijksmonument te benoemen. In februari 2001 werd het complex (monumentnr. 512750) met de villa (512751), tuin (512752) en boerderij met woonhuis (512753) in het register ingeschreven.

 INLEIDING

Complex Imstenrade bestaande uit Villa Imstenrade en de omliggende parkachtige tuin, en de boerderij die oorspronkelijk bij de villa hoorde. Het complex is gesitueerd aan de straat Imstenrade. De boerderijgebouwen vormen een kleiner complex op het totale terrein met de naam Hof Imstenrade. De villa werd omstreeks 1908 gebouwd, de tuinaanleg dateert van omstreeks 1928. De villa werd gebouwd naar een ontwerp van architect H. van Massenhove uit Brussel. Het ontwerp voor de tuinaanleg wordt toegeschreven aan tuinarchitect J.B. Teuwen te Meerssen. Opdrachtgever voor villa en tuinaanleg was dhr. F. Schepens. Het complexterrein heeft een ovale vorm. In het noordelijke deel van de tuin is de villa gesitueerd. Aan de westzijde bevinden zich de boerderijgebouwen.

In de zuidpunt bevindt zich het toegangshek tot de tuin behorend bij de villa. De tuin wordt doorsneden door een grillig padenpatroon. In het centrale deel bevindt zich een langgerekte vijver met hierover een stenen brug. De bouwstijl van de villa is Eclecticisme. De tuin is ontworpen in Engelse landschapsstijl. Het boerderij-complex Hof Imstenrade bestaat uit een woonhuis met bedrijfsgedeelte, een watertoren met woning en twee stallen. Het woonhuis met bedrijfsgedeelte bevinden zich in de westhoek van het complexterrein. De beide stallen staan haaks ten opzichte van het woonhuis, zijn vrijstaand gesitueerd en staan evenwijdig ten opzichte van elkaar. Watertoren en woonhuis zijn aan de straatzijde

gesitueerd in de onmiddellijke nabijheid van beide stallen. De toegepaste bouwstijl van de diverse objecten is traditionalistisch deels met elementen van Chaletstijl. Alle na-oorlogse aan- en bijbouwen zijn uitgesloten van bescherming. Het complex Imstenrade bezit cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling. Het complex bezit architectuurhistorische- en tuinhistorische waarde wegens het belang voor de bovenregionale geschiedenis van de architectuur en tuinarchitectuur m.n. als voorbeeld van de Engelse landschapsstijl, wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp, het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek. Het complex bezit ensemblewaarde wegens zijn bijzondere betekenis voor het aanzien van dit deel van Heerlen en op basis van de relatie tussen opstallen, groenelementen en aanleg. Het complex is tenslotte van algemeen belang wegens de architectonische gaafheid en de architectuurhistorische- en tuinhistorische zeldzaamheid.

DE TUIN

Parkachtige tuin met een ovale plattegrond. In het noordelijke deel van de tuin is de villa gesitueerd. Aan de westzijde bevinden zich de boerderijgebouwen. In de zuidpunt het toegangshek. De tuin wordt doorsneden door een grillig padenpatroon. In het centrale deel bevindt zich een langgerekte vijver met hierover een stenen brug met aan weerszijden een balustrade. Vanaf het midden van de tuin lopen paden volgens een gebogen patroon in noordelijke, westelijke en zuidelijke richting. Het woonhuisgedeelte van de boerderij ligt in de zichtas van het pad in westelijke richting. Tuin met gazons, plantenborders en solitairen. Smeedijzeren toegangshek tussen twee bakstenen kolommen met hardstenen basement en met een bolbekroning. Aan weerszijden van de hoofdingang smeedijzeren hekwerken tussen bakstenen kolommen.

WAARDERING

De tuin van villa Imstenrade bezit tuinarchitectuurhistorische waarde wegens het bijzondere belang van de tuin voor de bovenregionale geschiedenis van de tuinarchitectuur en wegens de esthetische kwaliteiten van het ontwerp. De tuin bezit ensemblewaarde als onderdeel van een groter complex dat van bijzondere betekenis is.
De tuin is tenslotte van algemeen belang wegens de tuin architectuur historische zeldzaamheid en de bijzondere ensemblewaarde.

BOERDERIJ IMSTENRADE

Woonhuis behorend bij Boerderij Imstenrade, vroeger ook Imstenrahof geheten. Het woonhuis werd omstreeks 1910 gebouwd. De bouwstijl is traditionalistisch met elementen van Chaletstijl. Het woonhuis werd gebouwd in opdracht van dhr. F. Schepens, de scheepsreder die tevens opdracht gaf voor de bouw van de Villa Imstenrade. De naoorlogse aan- en bijbouwen zijn uitgesloten van bescherming.

Omschrijving
Woonhuis met bedrijfsruimte op een rechthoekige plattegrond. Het pand telt twee bouwlagen en wordt afgedekt met een zadeldak met Tuiles du Nord. Zadeldak met wolfseinden. Dakgoot op houten consoles. Vier dakkapellen. Gecementeerde plint. Optrek in baksteen. Metselwerk in kruisverband. Rechthoekige en segmentboogvormige houten vensters met roedeverdeling. Rechthoekige houten deuren deels van omstreeks 1970. Woonhuisvensters in een hardstenen omlijsting en in de eerste bouwlaag voorzien van houten luiken. Overige vensters deels met hardstenen dorpelstenen en lateien.
Frontgevel en linkerzijgevel met speklagen.

Asymmetrische indeling frontgevel. Rechterdeel van het pand het woonhuisgedeelte. Linkerdeel van het pand met bedrijfsruimte. Middendeel frontgevel uitlopend in een topgevel met hierin twee vensters en afgedekt met een zadeldak met Tuiles du Nord. Topgevel met hierin houten raamwerk. Deur van omstreeks 1970 in een hardstenen omlijsting. Entree onder een houten luifel met lessenaarsdak. Luifel rust op houten kolommen. Deze kolommen zijn op een natuurstenen muurtje geplaatst. Entree met twee hardstenen treden en granito vloer. In dit vloertje in mozaïek de naam : Hof Imstenrade. In de rechterzijgevel in de tweede bouwlaag twee rechthoekige vensters in een hardstenen omlijsting.

Aan rechterzijgevel een uitbouw in een bouwlaag met lessenaarsdak. Uitbouw iets terug liggend. In de eerste bouwlaag twee rechthoekige houten deuren en een venster. Aan bovenzijde venster twee ronde openingen. Deze uitbouw verbonden met een bijbouw. Deze bijbouw telt een bouwlaag onder een zadeldak. In de kopgevel een rechthoekige houten deur met aan weerszijden drie smalle venstertjes met hardstenen dorpelstenen en lateien. Frontgevel uitlopend in topgevel met hierin een rechthoekig houten luik met rondboogvormig bovenlicht. Bovenlicht deels met hardstenen omlijsting. In de zijgevels kleine venstertjes. Bedrijfsgedeelte met in eerste bouwlaag twee rechthoekige houten poorten. Linker front geveldeel uitlopend in topgevel met in de tweede bouwlaag en in topgevel een rechthoekig houten luik. In de Linkerzijgevel een rechthoekige houten poort in een hardstenen omlijsting. In de topgevel linkerzijgevel een ronde opening.
Aan de linkerzijgevel een aanbouw in een bouwlaag met lessenaarsdak. Speklagen. Middendeel frontgevel met in de eerste bouwlaag twee rechthoekige vensters. Dit geveldeel uitlopend in een topgevel met zadeldak. Topgevel met hierin een rechthoekig venster en met houten raamwerk. Rechterdeel frontgevel met twee houten poorten. Linkerdeel frontgevel met twee vensters. De structuur van het interieur is beperkt in tact. Aan de straatzijde smeedijzeren toegangshekwerk tussen twee bakstenen kolommen met ezelsrug afdekking. Aan weerszijden van de poort een lage bakstenen muur met ezelsrug met hierop een smeedijzeren hekwerk.

Waardering
Het pand bezit cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische en typologische ontwikkeling. Architectuurhistorische waarde ontleent het pand aan het bijzondere belang voor de bovenregionale geschiedenis van de architectuur en wegens de bijzondere ornamentiek. Het pand is tevens stilistisch van belang; vanwege de behouden authenticiteit en het toegepaste streekeigen bouwmateriaal en als markant voorbeeld van landelijke bouwkunst. Het pand bezit ensemblewaarde als essentieel onderdeel van een groter complex dat cultuurhistorisch van belang is. Het pand is tenslotte van algemeen belang wegens de redelijke mate van architectonische gaafheid van het exterieur en de typologische zeldzaamheid.